Dons, donssoorten en veren

Dons, ook wel ‘donsjes’ genoemd, zijn pluizige veertjes zonder schacht, afkomstig van ganzen of eenden. Elk donsje heeft een nauwelijks zichtbare kern met minuscule haartjes voorzien van kleine haakjes. Deze haakjes zorgen ervoor dat het dons mooi verdeeld blijft in de compartimenten van het dekbed, zodat u overal gelijkmatig warm blijft.

De belangrijkste eigenschappen van dons

Dons heeft twee unieke eigenschappen die het ideaal maken als vulling voor donsdekens: isolatievermogen en vochtregulatie. Deze zorgen voor een aangenaam slaapklimaat en een natuurlijke slaapervaring.

Isolatievermogen

Dons heeft een uitstekende isolatiewerking. De fijne vertakkingen van elk donsje sluiten een groot volume aan stilstaande lucht in, die fungeert als natuurlijke isolator. Hierdoor houdt dons warmte effectief vast en beschermt het tegen kou, zelfs tijdens koude nachten.

Vochtregulatie

Dons biedt ook een goede vochtregulatie. Dit betekent dat het niet alleen vocht opneemt maar ook ademend is, wat bijdraagt aan een comfortabel slaapklimaat. Zo voorkomt dons zowel afkoeling als overmatige transpiratie, wat bijdraagt aan een rustige nachtrust.

Verschillende soorten en kwaliteiten dons in glazen potten

Een donsdeken of een dons-veren dekbed?

De Europese norm DIN EN 13186:2004 stelt strikte eisen aan beddengoed gevuld met veren en dons. Een dekbed moet minstens 60% dons bevatten om als ‘donzen dekbed’ te worden beschouwd. Producten die deze grens niet halen vallen in de categorie veren-gevulde artikelen, die doorgaans zwaarder en steviger zijn door de structuur van veren.

Dons is zeer licht en heeft een hoge vulkracht, wat zorgt voor een luchtig gevoel en uitstekende isolatie. Veren geven extra stevigheid maar zijn minder elastisch. Daarom zijn dekbedden met een hoog donsgehalte lichter en zachter dan dekbedden met veel veren. Voor optimaal comfort en isolatie kiest men vaak voor een hoog percentage dons.

  • Een dekbed of kussen gevuld met veren

    Met veren gevulde dekbedden en kussens.

  • Donsdeken en donskussen

    Dekbedden en kussens met minimaal 60% dons.

Een donsdeken wordt algemeen gezien als kwalitatief beter dan een dekbed gevuld met veel veren.

Wat is beter: eendendons of ganzendons?

Er wordt vaak gedacht dat ganzendons altijd beter is dan eendendons. In werkelijkheid hangt dit af van de kwaliteit en niet enkel van de soort. Eendendons van goede kwaliteit kan bijvoorbeeld beter isoleren dan ganzendons van mindere kwaliteit.

Het verschil ligt vooral in het isolerend vermogen. Eendendons biedt bij dezelfde donsgrootte ongeveer 87% van de isolatiewaarde van ganzendons. De donsvlokken van ganzen bieden ook betere isolatie en hebben daarom een hogere prijs. Het meest exclusieve dons is eiderdons van de eidereend, bekend om zijn ongeëvenaarde isolatievermogen en zachtheid.

In ons aanbod vindt u met name dekbedden gevuld met ganzendons. Onze ateliers in Duitsland en Oostenrijk gebruiken vooral Europees dons, behalve het zeldzame eiderdons, dat uit IJsland komt.

Poolse ganzendons of Hongaarse ganzendons?

De herkomst van het dons bepaalt niet per se de kwaliteit. Dons uit koudere regio’s wordt vaak als beter beschouwd, maar de kwaliteit wordt uiteindelijk bepaald door de vulkracht, niet door het klimaat. Daarom biedt Poolse ganzendons geen betere kwaliteit dan dons uit Hongarije of andere gematigde regio’s.

Voor de kwaliteit van dons is de vulkracht het enige objectieve criterium. Vulkracht geeft aan hoeveel lucht het dons vasthoudt, en daarmee het isolerend vermogen en de lichtheid van het dekbed.

Heeft de kleur van dons invloed op de kwaliteit?

Dons komt in kleuren zoals wit, grijs en bruin, maar de kleur heeft geen invloed op de kwaliteit of isolatie. De voorkeur voor wit dons is vaak psychologisch: wit wordt geassocieerd met rust en frisheid, wat ideaal is voor de slaapomgeving.

Er is ook een praktische reden waarom wit dons populair is: lichte dekbedovertrekken kunnen doorschijnen, waardoor wit dons aantrekkelijker oogt dan gekleurd dons. Voor de kwaliteit van uw slaap maakt de kleur echter geen verschil. Isolatie, gewicht en vulkracht zijn gelijk voor gekleurd en wit dons.

Eiderdons

Het meest exclusieve dons is eiderdons, afkomstig van de eidereend in IJsland. Na het broedseizoen worden de nesten handmatig geleegd, waarbij ongeveer 20 gram dons per nest wordt verzameld. Dit dons wordt vervolgens zorgvuldig gereinigd om de kwaliteit en zachtheid te behouden.

Eiderdons is door zijn beperkte beschikbaarheid en handmatige verwerking een zeldzaam en luxueus product, wat ook terugkomt in de prijs van dekbedden gevuld met eiderdons.

Bolletje eiderdons in een hand

Eiderdons heeft altijd een natuurlijke bruine kleur.

Regelgeving donsvulling

Sinds 2001 is er in Europa regelgeving om consumenten te informeren over de samenstelling van dons in dekbedden en kussens. De norm EN12934 vereist dat etiketten duidelijk informatie bevatten over:

  • – Herkomst
  • – Kleur van de vulling
  • – Verhouding dons/veren uitgedrukt in procenten
  • – Klasse-indeling, van Klasse I tot Klasse V
    • --> Klasse I: Alleen nieuw dons en veren toegestaan
    • --> Klasse II: Gerecyclede dons en veren of andere vulmaterialen tot 15%
    • --> Klasse III: Meer dan 15% ‘vreemde’ vulling toegestaan

Kies voor dons

Dons is niet alleen comfortabel en warm, maar ook een duurzame keuze als dekbedvulling. De productie van dons heeft een lagere milieu-impact dan bijvoorbeeld synthetische materialen of wol. Omdat dons goed isoleert, is er minder vulling nodig voor dezelfde warmte als bij synthetische dekbedden, wat het dekbed lichter en efficiënter maakt.

Onze dekbedden bevatten dons van de hoogste kwaliteit: Klasse I, met minimaal 90% zuiver dons. Om de kwaliteit te waarborgen, vermelden we altijd de vulkracht van het dons, een objectieve maat voor de veerkracht en isolatie van het dons, wat zowel de warmte als het comfort van het dekbed beïnvloedt.

Meer weten? Lees alles over de vulkracht van dons.